Les convulsionaires
Parijs, 15 mei 2013
Ik schrijf solitair, zoals de solitaires van Port-Royal des Champs, twee eeuwen geleden. Zij schreven over God en ik schrijf over hen. Zij zijn geschiedenis en ik moet het nog worden. Zij zijn het verleden en ik ben het heden. Zij zijn dood en ik leef nog. Ik loop onopgemerkt waar zij ooit gelopen hebben. Ik lees hetgeen ze ooit geschreven hebben. Rugzaktoeristen lopen achteloos voorbij de plek waar de convulsionaires zich in extase wierpen op de graven van het kerkhof van Saint-Medard aan de kop van de rue Mouffetard. Zij leven in het heden van de schreeuwende marktkooplui. Ik probeer het verleden tegemoet te lopen, te luisteren naar de gesmoorde extatische kreten van de jonge maagden die hun hemden verscheurden en hun borsten openbaarden aan de opgewonden menigte, die in zinsverbijstering naar hun naaktheid staarden. De gekte was op 31 mei 1725 begonnen toen een zekere Mme Lafosse genas van haar bloedingen aan handen en voeten tijdens een processie. Daarna deden zich wonderen voor bij het graf van François de Paris, deken van het seminarie Saint-Magloire van de oratorianen, alwaar hij tevens gestudeerd had. Hij lag op het kerkhof Saint-Medard op een steenworp van de rue Saint Jacques. François de Paris had een ascetisch bestaan geleid, inclusief zelf-geseling wat een veelvuldige vorm van boetedoening was. De gebeurtenissen rond zijn graf ontwikkelden zich tot een ware hysterie. Mensen smeten zich op zijn graf, verzamelden grond als reliek, terwijl sommige vrouwen en meisjes hevige stuiptrekkingen kregen, convulsen. Het werd een schandalige vertoning d'y voir des jeunes filles assez jolies et bien faites entre les bras des hommes, qui, en les secourant, peuvent contenter certaines passions, car elles sont deux ou trois heures la gorge et les seins découverts, les juppes basses, les jambes en l'air… De in 1732 op last van koning Lodewijk XV dichtgemetselde toegangspoort in de oude kerkhofmuur van Saint Medard getuigt over deze collectieve gekte die zich over geheel Frankrijk had verspreid.